Smederevska tvrđava, ponos srpske srednjovekovne istorije, danas predstavlja jednu od najvećih ravničarskih tvrđava u Evropi. Poznata kao poslednja prestonica srednjovekovne Srbije, tvrđava je i danas vidljiv simbol bogate istorije grada Smedereva koji leži na ušću reke Jezave u Dunav. Sa svojim monumentalnim zidinama i kulama, večiti je izvor inspiracije za brojne istraživače i ljubitelje istorije.
Ključne tačke
- Smederevska tvrđava je jedna od najvećih ravničarskih tvrđava u Evropi.
- Tvrđava je poslednja prestonica srednjovekovne Srbije.
- Leži na ušću reke Jezave u Dunav.
- Srednjovekovna prošlost Smedereva bogato je prikazana kroz tvrđavu.
- Tvrđava je inspiracija za istraživače i ljubitelje istorije.
- Monumentalne zidove i kule tvrđave treba svakako posetiti.
Istorija Smederevske tvrđave i njen značaj
Smederevska tvrđava, simbol srednjovekovne Srbije, predstavlja jedno od najznačajnijih dela srpske vojne arhitekture. Izgrađena je tokom vladavine despot Đurađ Brankovića, u trenutku kada je Beograd bio pod mađarskom kontrolom, te je zahtevala novu prestonicu. Ovo veličanstveno utvrđenje ima vitalni značaj zbog svog strateškog položaja na ušću Dunava i Save.
Osnivač Đurađ Branković
Đurađ Branković je bio ključna figura u izgradnji Smederevske tvrđave. Njegova vizija oblikovala je utvrđenje koje je kombinovalo elemente zapadne i vizantijske vojne arhitekture. Kao jedan od najuticajnijih vladara srednjovekovne Srbije, Đurađ Branković je shvatao važnost dobro zaštićenog centra za zaštitu od pretnji kako sa Zapada, tako i sa Istoka.
Arhitektura i struktura utvrđenja
Arhitektura tvrđave odražava mešavinu stilova i inženjerskih dostignuća iz tog perioda. Struktura utvrđenja je podeljena na Veliki i Mali grad, odnosno gornji i donji deo. Zidine su masivne, što svedoči o njihovom značaju za odbranu. Arhitektura tvrđave je takođe prilagođena prirodnim uslovima terena, čime je dodatno poboljšana njena obrambena funkcionalnost. Đurađ Branković je osmislio tvrđavu tako da maksimalno iskoristi svaki strateški detalj, što je značajno doprinelo očuvanju srednjovekovne Srbije tokom burnih vremena.
Pad Smedereva pod tursku vlast
Padom Smederevske tvrđave pod tursku vlast 1459. godine, završena je epoha srednjovekovne srpske države. Ovaj sudbonosni događaj označio je početak novog perioda, kada je Otomansko carstvo preuzelo kontrolu nad tim prostorima. Uprkos tome što je Smederevo tada izgubilo svoju prestoničku funkciju, tvrđava je i dalje imala značajnu vojno-stratešku ulogu.
Tokom narednih vekova, Smederevska tvrđava postala je ključna tačka u odbrambenom sistemu Otomanskog carstva. Zahvaljujući svojoj poziciji, ona je služila kao odbrana od čestih upada neprijateljskih snaga. Ovo je posebno bilo važno u vreme Austro-turskih ratova u 17. i 18. veku, kada je tvrđava pretrpela velika oštećenja i polako počela da gubi svoju nekadašnju moć.
Uprkos oštećenjima, Smederevo je ostalo simbol otpora i trajnosti kroz vekove. Turska vladavina donela je promene, ali je srednjovekovna istorija tog grada ostala ukorenjena u njegovoj arhitekturi i kulturi. Držeći značajnu ulogu do samog kraja, tvrđava je svedok jednog od ključnih perioda u srpskoj istoriji. Ovaj deo srednjovekovne istorije Smedereva fascinira mnoge posetioce i istraživače koji dolaze da otkriju bogatstvo prošlosti grada na obali Dunava.
Везе ка изворима
- https://www.espreso.co.rs/svet/hrvatska/270365/da-nema-hrvatskih-izuma-nas-svet-bi-izgledao-sasvim-drugacije-ovo-su-otkrica-hrvatskih-naucnika-koja-su-menjala-svet/komentari
- https://happytv.rs/hronika/marko-miljkovic-veljko-belivuk-sudjenje/568225/
- https://www.biblioteka-smederevo.org.rs/wp-content/uploads/2021/06/65-66-2021.pdf